Học viện đào tạo trẻ, nếu được xây dựng đúng đắn, có thể trở thành một trong những công cụ hữu ích nhất mà một câu lạc bộ bóng đá sở hữu. Bất kể hoàn cảnh hiện tại của đội một, dù tốt hay xấu, một học viện vững mạnh đồng nghĩa với việc câu lạc bộ đó có thể liên tục đón nhận một dòng chảy tài năng trẻ triển vọng mỗi mùa giải.
Lòng trung thành là một thứ hiếm hoi, đặc biệt trong thế giới bóng đá hiện đại. Chính vì lẽ đó, nhiều đội bóng không thuộc hàng ngũ các câu lạc bộ ưu tú thường chứng kiến những tài năng sáng giá nhất của mình bị các đội lớn hơn “cuỗm” đi. Tuy nhiên, trong tình huống này, câu lạc bộ lại có cơ hội kiếm được khoản lợi nhuận khổng lồ từ những cầu thủ mà họ đào tạo miễn phí, đó là minh chứng cho dòng tiền khổng lồ trong môn thể thao vua ngày nay.
Với tất cả những điều đã nói, không thể phủ nhận rằng có hàng chục học viện đào tạo trẻ xuất sắc thuộc nhiều đội bóng khác nhau, không chỉ ở Ngoại hạng Anh (Premier League) mà còn trên khắp thế giới. Tuy nhiên, trong số đó, đâu là 10 học viện tốt nhất trong lịch sử bóng đá?
Để đưa ra danh sách này, chúng tôi đã dựa trên các tiêu chí sau, dù việc xếp hạng là chủ quan và có thể có những ý kiến khác nhau:
- Chất lượng cầu thủ: Đây là yếu tố hiển nhiên nhưng quan trọng. Những cầu thủ mà học viện đó sản sinh ra xuất sắc đến mức nào?
- Giá trị: Đặc biệt trong bối cảnh điên rồ về tài chính của bóng đá hiện đại, giá trị chuyển nhượng rất quan trọng. Tài năng của các học viện này đã mang lại bao nhiêu tiền cho câu lạc bộ?
- Tác động: Sự hiện diện của các cầu thủ trẻ “cây nhà lá vườn” quan trọng đến mức nào đối với thành công của câu lạc bộ?
- Sự gắn bó: Cầu thủ chỉ thi đấu cho một câu lạc bộ ngày càng hiếm, nhưng tài năng trẻ có xu hướng thi đấu cho câu lạc bộ chủ quản trong bao lâu?
10 Học viện Xuất sắc Nhất Lịch sử |
---|
Hạng |
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
6. |
7. |
8. |
9. |
10. |
Marcus Rashford và Alejandro Garnacho ăn mừng bàn thắng, hai sản phẩm của học viện Manchester United
10 Leeds United
Anh
Có lẽ không phải là cái tên bật ra ngay trong tâm trí nhiều người, nhưng Leeds United có lịch sử lâu đời trong việc sản sinh ra tài năng từ học viện trẻ của họ. Trong thời kỳ hoàng kim dưới thời Don Revie, giai đoạn thành công nhất của câu lạc bộ, nhiều trụ cột của đội hình đó như Billy Bremner, Jack Charlton, Eddie Gray, Peter Lorimer và Paul Madeley đều trưởng thành từ học viện Leeds. Những nền tảng của đội bóng Revie đều do câu lạc bộ tự đào tạo.
Trong những năm gần đây, mặc dù “The Whites” trải qua nhiều thăng trầm, họ vẫn tiếp tục sản sinh ra một dòng chảy ổn định các cầu thủ trẻ. Cựu hậu vệ Real Madrid Jonathan Woodgate, tiền vệ bền bỉ David Batty, thủ môn đội tuyển Anh Paul Robinson và James Milner – hiện đang thi đấu cho Brighton and Hove Albion ở Ngoại hạng Anh – đều được nuôi dưỡng tại vùng Tây Yorkshire.
Kalvin Phillips và Archie Gray là hai cái tên nổi bật nhất gần đây đến từ “lò” đào tạo của Leeds. Phillips hiện đang khoác áo Ipswich Town theo dạng cho mượn từ Manchester City, trong khi Gray, mới ở tuổi thiếu niên, đang được Ange Postecoglou sử dụng như một lựa chọn luân phiên để phát triển, thi đấu ở nhiều vị trí trong hàng phòng ngự của Tottenham Hotspur tại Premier League.
Huyền thoại Billy Bremner, sản phẩm nổi bật của học viện Leeds United
9 Flamengo
Brazil
Là một trong hai câu lạc bộ Brazil, cùng với Sao Paulo, chưa từng xuống hạng khỏi giải đấu hàng đầu của Brazil, Flamengo là một trong những đội bóng xuất sắc nhất và có lượng người hâm mộ đông đảo nhất cả nước.
Từng 8 lần vô địch giải VĐQG Brazil Serie A, Flamengo có lịch sử hàng thập kỷ trong việc sản sinh tài năng. Từ thời cầu thủ quốc tế Brazil Zizinho vào những năm 1950, đến chuyên gia đá phạt và huyền thoại Zico trong suốt những năm 1970 và 1980, “Mengão” luôn có khả năng tìm kiếm và phát triển các tài năng trẻ triển vọng.
Trong lịch sử hiện đại, câu lạc bộ khổng lồ của Brazil, đội đã ba lần vô địch Copa Libertadores, đã đào tạo ra những cái tên như Adriano và Julio Cesar, cả hai đều thành công với Inter Milan, cùng Vinicius Junior và Lucas Paqueta, hiện đang thi đấu cho Real Madrid và West Ham United ở Ngoại hạng Anh.
8 Porto
Bồ Đào Nha
Hậu vệ Pepe, cựu cầu thủ trưởng thành từ lò đào tạo Porto
“Học viện của Porto chuẩn bị cho các cầu thủ một cách hoàn hảo để thi đấu ở cấp độ cao nhất của bóng đá.”
Đây là lời của Jose Mourinho, huấn luyện viên hiện tại của Fenerbahce và cựu thuyền trưởng của Porto, người đã cùng câu lạc bộ giành chức vô địch Europa League năm 2003 và Champions League năm 2004. Khi đó, trước đó và cho đến bây giờ, Porto có lịch sử lâu đời và lẫy lừng về các tài năng trẻ trưởng thành từ học viện của họ.
Qua nhiều năm, Porto đã nuôi dưỡng những cầu thủ như Joao Pinto (hậu vệ phải vô địch Cúp C1 châu Âu năm 1987 cùng câu lạc bộ), Ricardo Carvalho và Pepe, cả hai sau này đều thi đấu cho Real Madrid. Porto chưa bao giờ quên tầm quan trọng của học viện trẻ và cho đến ngày nay, vẫn có những cầu thủ trưởng thành từ đây trong đội hình xuất phát của họ.
Trong đội hình hiện tại của Porto, thủ môn Diogo Costa và tiền vệ Fabio Vieira, đang khoác áo theo dạng cho mượn từ Arsenal tại Ngoại hạng Anh, đều tốt nghiệp từ các cấp độ trẻ của Porto. Trong những mùa giải gần đây, câu lạc bộ đã sản sinh ra những cầu thủ có chất lượng tương tự hoặc tốt hơn, chẳng hạn như tiền vệ Ruben Neves, hiện đang thi đấu cho Al Hilal sau quãng thời gian ở Wolverhampton Wanderers, và Vitinha, đang chơi cho Paris Saint-Germain.
7 Lyon
Pháp
Những năm gần đây là quãng thời gian khó khăn đối với Olympique Lyonnais. Mới tháng trước, câu lạc bộ đã phải đối mặt với nguy cơ bị giáng xuống Ligue 2 một cách tạm thời, điều đó có nghĩa là trừ khi câu lạc bộ có thể cải thiện đáng kể tình hình tài chính tồi tệ của mình vào cuối mùa giải hiện tại, họ sẽ bị xuống hạng bất kể vị trí trên bảng xếp hạng.
Tuy nhiên, mọi thứ không phải lúc nào cũng tệ như vậy. Đặc biệt trong thế kỷ 21, học viện Lyon đã sản sinh ra một số cầu thủ xuất sắc. Huyền thoại Real Madrid và người từng giành Quả bóng vàng Karim Benzema đã trưởng thành từ học viện Lyon, tương tự là cựu tiền đạo Arsenal tại Ngoại hạng Anh Alexandre Lacazette và cầu thủ chạy cánh hiện tại của PSG Bradley Barcola, được coi là một trong những cầu thủ chạy cánh trẻ hay nhất thế giới.
Cầu thủ trẻ năng động Rayan Cherki, một điểm sáng trong đội hình hiện tại của Lyon, cũng là một sản phẩm từ học viện của họ, cũng như trung vệ Castello Lukeba của RB Leipzig và cựu tiền đạo Manchester United Anthony Martial tại Ngoại hạng Anh. Do đó, nếu trường hợp xấu nhất xảy ra với Lyon, trên lý thuyết, họ vẫn có một học viện mạnh để dựa vào.
Cầu thủ Lyon ăn mừng, câu lạc bộ nổi tiếng với công tác đào tạo trẻ
6 Real Madrid
Tây Ban Nha
La Fabrica chắc chắn không nổi tiếng bằng các học viện bóng đá khác ở Tây Ban Nha (mà chúng ta sẽ đề cập tới), nhưng học viện của Real Madrid mạnh hơn nhiều so với những gì bạn có thể nghĩ ngay lập tức. Đặc biệt dưới sự dẫn dắt của Florentino Perez, việc Madrid tập trung vào các “Galacticos” và những tên tuổi lớn có thể khiến người ta dễ quên đi hệ thống đào tạo trẻ mạnh mẽ của họ.
Real Madrid không chỉ có một học viện mạnh mẽ hiện tại, mà nó đã duy trì sức mạnh đó trong nhiều thập kỷ qua. Vào những năm 1980, “La Quinta del Buitre” là tên gọi một nhóm cầu thủ trẻ thi đấu ổn định trong giai đoạn thành công của “Los Blancos”, với những cái tên như Emilio Butragueno, Chendo và Michel đều thường xuyên góp mặt trong đội hình.
Trong những năm gần đây, La Fabrica đã sản sinh ra những cầu thủ như Iker Casillas, Guti và Dani Carvajal, cùng với những người khác như Achraf Hakimi và David Silva cũng từng bước qua cánh cửa học viện của Madrid, dù chỉ để tìm kiếm thành công ở những nơi khác trên thế giới.
5 Manchester United
Anh
Marcus Rashford và Alejandro Garnacho ăn mừng bàn thắng, hai sản phẩm của học viện Manchester United
Nếu so sánh số lượng cầu thủ trưởng thành từ học viện trong đội hình Manchester United hiện tại với các đội hình trong quá khứ, có thể thấy có một sự sụt giảm nhẹ. Điều đó không làm giảm giá trị của những cầu thủ quốc tế Anh như Marcus Rashford và Kobbie Mainoo, nhưng học viện Manchester United trong những thập kỷ trước đó đã thực sự xuất sắc.
Vào thời Sir Matt Busby, có những cầu thủ như Sir Bobby Charlton, George Best và Duncan Edwards đều trưởng thành từ các cấp độ trẻ của “Quỷ Đỏ”. Tuy nhiên, nổi tiếng nhất là “Thế hệ 92” (Class of 92), một lứa cầu thủ đều tốt nghiệp học viện vào khoảng năm 1992 và trở thành nền tảng vững chắc cho đội bóng Manchester United của Sir Alex Ferguson trong suốt những năm 90 và 2000.
Nicky Butt và Phil Neville là hai trong số những cầu thủ đó, nhưng bộ tứ nổi tiếng nhất của Thế hệ 92 gồm David Beckham, Paul Scholes, Ryan Giggs và Gary Neville, tất cả trừ Beckham đã dành toàn bộ sự nghiệp chuyên nghiệp của mình tại Old Trafford. Tất cả họ đều đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Manchester United giành cú ăn ba lịch sử ở mùa giải 1998/99. Học viện MU luôn là niềm tự hào lớn của những người yêu mến Bóng đá Anh và câu lạc bộ này.
4 Benfica
Bồ Đào Nha
Là một trong ba đội bóng lớn ở Bồ Đào Nha cùng với Porto và Sporting Lisbon, Benfica từ lâu đã là một thế lực thống trị tại giải đấu hàng đầu Bồ Đào Nha. Để duy trì sự thống trị đó, Benfica đã xây dựng một học viện trẻ mạnh mẽ, thường xuyên sản sinh ra những lứa cầu thủ tài năng.
Trong quá khứ, học viện Benfica đã đào tạo ra những cầu thủ như Sheu, Rui Bento và Rui Costa, nhưng chất lượng tài năng của họ đã đặc biệt cao trong thế kỷ hiện tại. Những năm 2000 chứng kiến Benfica chiêu mộ một số cầu thủ mà họ sẽ tiếp tục phát triển trong hệ thống đào tạo trẻ của mình, như Gedson Fernandes, Joao Cancelo, và bộ ba hiện tại của Manchester City tại Ngoại hạng Anh là Ruben Dias, Ederson và Bernardo Silva.
Về mặt tài chính, Benfica đã hưởng lợi rất nhiều từ việc bán đi các tài năng “cây nhà lá vườn” của mình, đặc biệt là trong thập kỷ qua. Victor Lindelof, Nuno Tavares và đặc biệt là bộ ba Joao Felix, Goncalo Ramos và Joao Neves đã tạo ra hàng trăm triệu bảng doanh thu cho câu lạc bộ.
Joao Felix, ngôi sao tấn công được đào tạo tại học viện Benfica
3 Athletic Bilbao
Tây Ban Nha
Thật ấn tượng khi một câu lạc bộ tồn tại suốt 126 năm. Còn ấn tượng hơn nữa khi câu lạc bộ đó làm được điều đó trong khi chỉ sử dụng những cầu thủ sinh ra và/hoặc lớn lên tại vùng đất của họ. Do đó, khi xét thêm việc Athletic Bilbao chưa từng xuống hạng khỏi giải đấu hàng đầu Tây Ban Nha kể từ khi thành lập năm 1929, thì học viện của họ chỉ có thể được coi là đặc biệt xuất sắc.
Bilbao có một chính sách nghiêm ngặt về việc cầu thủ nào được thi đấu cho đội bóng, chưa từng có cầu thủ nào không phải là người gốc Basque khoác lên mình chiếc áo của họ. Bất chấp một chính sách mà, đặc biệt trong bóng đá hiện đại, có thể là một trở ngại, Bilbao vẫn phát triển mạnh mẽ, liên tục cạnh tranh suất dự cúp châu Âu tại La Liga.
Những ví dụ hiện đại về một số cầu thủ xuất sắc của Bilbao bao gồm anh em nhà Williams, Inaki và Nico, đội trưởng hiện tại Oscar de Marcos, tiền vệ Oihan Sancet và thủ môn Unai Simon. Họ cũng đã bán một số tài năng của mình với mức phí khổng lồ, như Aymeric Laporte cho Manchester City, Javi Martinez cho Bayern Munich hoặc Kepa Arrizabalaga, hiện đang khoác áo Bournemouth theo dạng cho mượn tại Ngoại hạng Anh, cho Chelsea với mức phí kỷ lục thế giới cho một thủ môn tại thời điểm đó và vẫn còn đến ngày nay.
Cầu thủ chạy cánh Nico Williams, một trong những tài năng trẻ từ lò Bilbao
2 Ajax
Hà Lan
Johan Cruyff, Rinus Michels, Marco van Basten, Frank Rijkaard, Dennis Bergkamp, Edwin van der Sar. Danh sách các cầu thủ trưởng thành từ học viện trứ danh của Ajax gần như vô số. Trong nhiều thập kỷ, câu lạc bộ Amsterdam này đã nổi tiếng về tài năng mà họ có thể sản sinh ra.
Vào thời của Cruyff và Michels, Ajax là những người đề xướng triết lý bóng đá “Total Football” với một đội hình chủ yếu dựa vào các cầu thủ trưởng thành từ học viện. Khi bóng đá phát triển, Ajax vẫn duy trì mối liên hệ chặt chẽ với học viện của mình. Thế hệ vàng những năm 1990 của họ, bao gồm những cái tên như Bergkamp và van der Sar, cũng dựa nhiều vào các sản phẩm “cây nhà lá vườn” đã giúp câu lạc bộ vô địch Champions League năm 1995.
Ngay cả trong kỷ nguyên hiện đại, khi có thể nói rằng Ajax không còn ở đẳng cấp như trong quá khứ, những cầu thủ như Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong, Daley Blind và Ryan Gravenberch đều đã tiến bộ từ học viện, đóng góp cho đội một trước khi chuyển đến những bến đỗ mới. Sự ảnh hưởng của Ajax cũng lan tỏa đến Ngoại hạng Anh qua các cầu thủ và cả HLV như Erik ten Hag, người từng dẫn dắt lứa cầu thủ trẻ xuất sắc của Ajax lọt vào bán kết Champions League.
HLV Erik ten Hag, người từng dẫn dắt lứa cầu thủ Ajax tài năng năm 2019
1 Barcelona
Tây Ban Nha
Nằm ở phía bắc Tây Ban Nha, tòa nhà mà trong tiếng Anh được gọi là “Trại trang trại” (The Farmhouse), nổi tiếng hơn trên khắp thế giới với cái tên “La Masia”, học viện trẻ nổi tiếng của Barcelona và là học viện bóng đá xuất sắc nhất thế giới. Với tư cách là một câu lạc bộ, Barcelona gắn liền với La Masia và những cầu thủ mà họ sản sinh ra, những người thường xuyên góp mặt trong đội hình Barca.
Được đề xuất ý tưởng bởi cựu chủ tịch Barcelona Josep Lluis Nunez, La Masia đã trở thành một nguồn cung cấp tài năng đặc biệt cho gã khổng lồ xứ Catalan, với những cầu thủ như Pique, Carles Puyol, Victor Valdes và Pep Guardiola đều trưởng thành từ hệ thống La Masia trước khi ra mắt đội một.
Tuy nhiên, xuất sắc nhất trong số những người xuất sắc phải kể đến Xavi, Iniesta và Lionel Messi, ba cầu thủ đóng vai trò quan trọng giúp Guardiola, trong vai trò huấn luyện viên, đưa Barcelona trở thành đội bóng xuất sắc nhất thế giới ở thời kỳ đỉnh cao của họ. Bộ ba này đã chiếm trọn ba vị trí dẫn đầu trong cuộc đua Quả bóng vàng năm 2010, lần đầu tiên trong lịch sử sự kiện này xảy ra, điều này là minh chứng xứng đáng cho một học viện tuyệt vời.
Pep Guardiola, Andres Iniesta và Cesc Fabregas, ba sản phẩm xuất sắc của lò đào tạo La Masia
Kết luận
Các học viện đào tạo trẻ là huyết mạch duy trì sự bền vững và bản sắc cho nhiều câu lạc bộ bóng đá trên thế giới. Danh sách 10 học viện xuất sắc nhất lịch sử này đã chứng minh vai trò không thể thay thế của việc nuôi dưỡng tài năng “cây nhà lá vườn”, không chỉ mang lại thành công về mặt chuyên môn mà còn tạo ra giá trị kinh tế to lớn. Từ những lò đào tạo trứ danh như La Masia và Ajax đến những cái tên quen thuộc với người hâm mộ Bóng đá Anh như Manchester United và Leeds United, các học viện này đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử túc cầu, tiếp tục cung cấp những ngôi sao cho các giải đấu hàng đầu thế giới, bao gồm cả Ngoại hạng Anh.